Nieuw-Mathenesse

4.5.2.1 Risicovolle inrichtingen

Het Besluit externe veiligheid inrichtingen (Bevi) bevat de wettelijke grondslag voor het externe veiligheidsbeleid rondom risicovolle inrichtingen. Het doel van het besluit is de risico's waaraan burgers in hun leefomgeving worden blootgesteld vanwege risicovolle inrichtingen tot een aanvaardbaar minimum te beperken. Op basis van het Bevi geldt voor het PR rondom een risicovolle inrichting een grenswaarde voor kwetsbare objecten en een richtwaarde voor beperkt kwetsbare objecten. Beide liggen op een niveau van 10-6 per jaar. Bij de vaststelling van een bestemmingsplan moet aan deze normen worden voldaan, ongeacht of het een bestaande of nieuwe situatie betreft. Het Bevi bevat geen grenswaarde voor het GR; wel geldt op basis van het Bevi een verantwoordingsplicht ten aanzien van het GR in het invloedsgebied rondom de inrichting. De in de Visie Externe Veiligheid gehanteerde norm voor het GR (zie paragraaf 4.4.2.5) geldt daarbij als buitenwettelijke oriëntatiewaarde. Deze verantwoordingsplicht geldt zowel in bestaande als nieuwe situaties.

4.5.2.2 Vervoer van gevaarlijke stoffen over water, wegen en spoorwegen

Voor vervoer van gevaarlijke stoffen geldt de Circulaire risiconormering vervoer gevaarlijke stoffen als beleidskader. In deze circulaire is het externe veiligheidsbeleid voor het vervoer van gevaarlijke stoffen over water, wegen en spoorwegen opgenomen. Op basis van de circulaire geldt voor bestaande situaties de grenswaarde voor het PR ter plaatse van kwetsbare en beperkt kwetsbare objecten van 10-5 per jaar en de streefwaarde 10-6 per jaar. In nieuwe situaties is de grenswaarde voor het PR ter plaatse van kwetsbare objecten 10-6 per jaar. Voor beperkt kwetsbare objecten geldt deze waarde als een richtwaarde. Op basis van de circulaire geldt bij een overschrijding van de oriëntatiewaarde voor het GR of een toename van het GR een verantwoordingsplicht. Deze verantwoordingsplicht geldt zowel in bestaande als nieuwe situaties. De circulaire vermeldt dat op een afstand van 200 meter vanaf het tracé in principe geen beperkingen hoeven te worden gesteld aan het ruimtegebruik.

De circulaire is in 2010 en 2012 aangepast. De circulaire zal in 2013 worden vervangen door het Besluit transportroutes externe veiligheid (Btev). Het Btev zal het wettelijk kader vormen voor het Basisnet weg, water en spoor.

4.5.2.3 Vervoer van gevaarlijke stoffen door buisleidingen

Per 1 januari 2011 is het Besluit externe veiligheid buisleidingen (Bevb) in werking getreden. Het besluit sluit aan bij de risiconormering uit het Bevi. Daarbij zijn de toetsings- en bebouwingsafstand uit de oude Circulaire vervangen door een afstand voor het PR en een afstand voor het invloedsgebied van het GR. Het Bevb heeft vooralsnog betrekking op aardgasleidingen (drooggas, natgas en zuurgas) en K1-, K2-, en K3-leidingen (brandbare vloeistoffen). In de toekomst zal het Bevb ook gaan gelden voor leidingen met andere gevaarlijke stoffen, zoals etheenoxide, chloor, ammoniak, waterstof, CO2. Binnen de belemmeringenstrook langs leidingen zijn in beginsel geen bebouwing en andere grondroerende activiteiten toegestaan. De belemmeringenstrook geldt aan weerszijden van de leiding, vanaf de hartlijn van de leiding.

4.5.2.4 Provinciaal beleid

Het plangebied ligt langs de Nieuwe Maas. Op grond van provinciale Verordening Ruimte geldt een veiligheidzonering voor de oevers van de Nieuwe Waterweg en de Nieuwe Maas. In de verordening heeft de Provincie Zuid-Holland een veiligheidszone gedefinieerd waarbinnen niet gebouwd mag worden (binnen 40 meter vanaf de kade) en een veiligheidszone waarbinnen alleen gebouwd mag worden indien een voldoende motivering wordt overlegd van de noodzaak en een advies vanuit de hulpverleningsorganisaties is gegeven (tussen 40 en 65 meter vanaf de kade).

4.5.2.5 Visie Externe Veiligheid

Op 10 juli 2012 is de Visie externe veiligheid 2012-2020 (EV-visie) vastgesteld. In de visie is vastgelegd hoe de gemeente omgaat met de beleidsvrijheid die binnen het landelijk toetsingskader aanwezig is. Daarnaast beschrijft de visie de ambities die de gemeente heeft voor de ontwikkeling van het GR binnen de gemeente. Ook is in de visie beschreven hoe de gemeente invulling geeft aan de verantwoordingsplicht. Uit de visie blijkt dat nieuwe risicovolle inrichtingen ter plaatse van bedrijventerrein Nieuw-Mathenesse toegelaten zijn.

4.5.3.1 Inrichtingen

Inrichtingen binnen het plangebied

Op Nieuw-Mathenesse bevinden zich geen Bevi-inrichtingen. Wel bevinden zich in het plangebied enkele distilleerderijen, welke door de DCMR bij de milieutoetsing worden beoordeeld als ware het Bevi-inrichtingen. Gelet hierop en het Register Risicosituaties Gevaarlijke Stoffen zijn de volgende voor de externe veiligheid relevante inrichtingen aanwezig:

• 1. O-I Manufacturing Netherlands B.V. Buitenhavenweg 144 (procesindustrie): er is geen verplichting de effecten in beeld te brengen en uit te werken;
• 2. Koninklijke De Kuyper B.V., Buitenhavenweg 98 (distilleerderij en likeurstokerij): binnen de inrichting vinden, in vergelijking met andere distilleerderijen, kleinschalige werkzaamheden plaats. Ter plaatse van het vulpunt aan de Buitenhavenweg geldt een PR 10-6-contour van 10 meter. Binnen deze contour zijn geen (beperkt) kwetsbare objecten aanwezig of geprojecteerd. Het invloedsgebied van de inrichting bedraagt 50 meter en ligt deels buiten de inrichtingsgrens. Er is geen GR aanwezig.
• 3. Nolet Distillery, Buitenhavenweg 56 (distilleerderij en likeurstokerij): ter plaatse van het vulpunt voor tankwagens geldt een PR 10-6-contour van 11 meter. Deze contour ligt binnen de inrichtingsgrens. Het invloedsgebied ligt voor een klein deel buiten de inrichtingsgrens, maar er is geen GR aanwezig;
• 4. Distilleerderij UTO (toekomstig locatie aan de Buitenhavenweg): de PR 10-6-contour ligt binnen de inrichtingsgrens en er is geen sprake van een GR. Het invloedsgebied is 23 meter vanaf het vulpunt;
• 5. Gusto Auto Club, Maasdijk 1 (benzineservicestation zonder LPG): er is geen verplichting de effecten verder in beeld te brengen en uit te werken.

Afbeelding 7 - Ligging voor externe veiligheid relevante inrichtingen

Het bestemmingsplan biedt de ruimte om aan de noordzijde van de bedrijfsbebouwing van Nolet Distillery aan de Buitenhavenweg 48-56 een graanalcholofabriek op te richten. Een inrichting waarbij meer dan 150 m³ aan (zeer licht) ontvlambare vloeistoffen aanwezig is valt onder de werking van het Bevi. Voor een dergelijke inrichting geldt, afhankelijk van de opslagcapaciteit een PR 10-6-contour van ongeveer 25 meter ter plaatse van de opslagtanks voor alcohol en 2 meter ter plaatse van het overslagpunt voor tankwagens. Vestiging is mogelijk omdat zich binnen deze afstand rondom het bedrijfsperceel geen (beperkt) kwetsbare objecten of andere objecten van derden bevinden. De opslagtanks dienen zich aanvullend op minimaal 15 meter van de terreingrens te bevinden, als voorgeschreven op grond van de publicatie 'Bovengrondse opslag van brandbare vloeistoffen in verticale cilindrische tanks' (PGS-29). Het invloedsgebied van de inrichting bedraagt 35 meter en ligt daarmee deels buiten de perceelsgrens. Binnen het invloedsgebied, welke van belang is in het kader van brandbestrijding en zelfredzaamheid, bevinden zich geen (beperkt) kwetsbare objecten, behorende bij in de omgeving gevestigde bedrijven. Het Bevi verzet zich niet tegen vestiging van een graanalcoholfabriek aan de noordzijde van het bedrijfsperceel van Nolet Ditsillery.

Het bestemmingsplan sluit de directe vestiging van andere (nieuwe) risicovolle inrichtingen die vallen onder het Bevi uit. Dit omdat in het ruimtelijk spoor altijd nog toetsing aan de normen voor PR en verantwoording van het GR dient plaats te vinden. Dit is niet mogelijk bij een directe bouwtitel. Daarom is de vestiging van nieuwe Bevi-inrichtingen via een wijzigingsbevoegdheid mogelijk gemaakt. Aan deze wijzigingsbevoegdheid zijn voorwaarden gekoppeld met betrekking tot het PR en GR.

Inrichtingen buiten het plangebied

Buiten het plangebied liggen diverse voor de externe veiligheid relevante inrichtingen. Het invloedsgebied van drie Bevi-inrichingen en één RRGS-inrichting reikt tot over een deel van het plangebied. Dit betreft:

• 1. SMD Tankstation, Gustoweg 53 te Rotterdam (benzineservicestation met LPG): De jaarlijkse doorzet aan LPG van dit tankstation is bij besluit van 25 juli 2008 in de milieuvergunning vastgelegd op maximaal 500 m3 per jaar. Het bedrijf valt onder het Bevi. Op grond van het Bevi is het verboden om binnen 45 meter van het vulpunt, 25 meter van het ondergrondse reservoir en 15 meter van de afleverzuil kwetsbare bestemmingen te realiseren. Het bestemmingsplan maakt binnen het plangebied geen kwetsbare of beperkt kwetsbare objecten mogelijk binnen deze afstanden. Er wordt dan ook voldaan aan de grens- en richtwaarden uit het Bevi. De inrichting heeft een invloedsgebied van 150 meter vanaf het vulpunt en ligt daarmee deels over het plangebied. Uit het MER en de eerder uitgevoerde risico-inventarisatie in het kader van de EV-visie blijkt dat zowel in de huidige situatie als in de plansituatie ruimschoots wordt voldaan aan de oriëntatiewaarde voor het GR. Een beperkte verantwoording van het GR is vereist.
• 2. Rotterdam Fruit Terminal, Galileistraat 35 te Schiedam (calamiteitenopslag containers met gevaarlijke stoffen): deze inrichting is gelegen aan de Merwehaven in Rotterdam en heeft een PR 10-6-contour van 130 meter. Deze contour reikt niet tot het plangebied. Het bijbehorende invloedsgebied bedraagt 1.500 meter en reikt over de zuidelijke helft van het plangebied. Uit het MER blijkt dat zowel in de huidige als de plansituatie het GR 0,1 maal de oriënterende waarde bedraagt. Een beperkte verantwoording van het GR is vereist.
• 3. North Sea Group, Zaltbommelstraat 10 te Rotterdam (laad-, los- en overslagbedrijf): deze inrichting is gelegen aan de overzijde van de Nieuwe Maas en valt gelet op de uitgevoerde activiteiten onder de werking van zowel het Bevi als het Brzo (Besluit risico zware ongevallen). De PR 10-6-contour reikt niet tot aan het plangebied. Het bijbehorende invloedsgebied in verband met een toxisch scenario bedraagt 1.500 meter en reikt over het zuidelijk deel van het plangebied. Uit het MER en de EV-visie blijkt dat zowel in de huidige situatie als in de plansituatie ruimschoots wordt voldaan aan de oriëntatiewaarde voor het GR (0,36 maal de oriënterende waarde). In het MER is aangegeven dat de bedrijven in het Waal-Eemhavengebied, waaronder North Sea Group, geen relevante invloed hebben op het externe veiligheidsrisico op de aan de noordzijde van de Nieuwe Maas gelegen bedrijventerreinen. Op grond van het Bevi is formeel wel een verantwoording van het GR noodzakelijk.
• 4. Van Uden, Gustoweg 68 te Rotterdam (laad-, los- en overslagbedrijf): dit bedrijf is een RRGS-inrichting waarbij de opslag van ferrosilicium voor de externe veiligheid relevant is. Dit betreft een stof welke in aanraking met water brandbare gassen kan ontwikkelen. Voor deze inrichting geldt geen PR 10-6-contour. De effectafstand (1% letaliteitsgrens) bedraagt maximaal 50 meter. Binnen het plangebied zijn binnen deze afstand geen kwetsbare objecten aanwezig of geprojecteerd. Gelet op de aard van de omgeving wordt verwacht dat de inrichting ruimschoots voldaan aan de oriënterende waarde voor het GR.

4.5.3.2 Vervoer van gevaarlijke stoffen

Vervoer via de weg

Het plangebied is gelegen op ruime afstand van de rijksweg A4 en A20 waarover vervoer van gevaarlijke stoffen plaatsvindt. Het plangebied ligt ruimschoots buiten de PR 10-6-contour van de wegen en het bijbehorende invloedsgebied.

Aan de Gustoweg 53 is een bezineservicestation gevestigd met LPG. De bevoorrading van dit benzineservicestation vindt plaats via een binnenstedelijke LPG-route welke vanaf de afslag Spaanse Polder van de A20 via de Tjalklaan, Schiedamseweg, Van Deventerstraat naar de Gustoweg loopt. Langs deze route vindt ook de bevoorrading van het ditsilleercluster met brandbare vloeistoffen plaats. De PR 10-6-contour van deze route valt niet buiten het profiel van de wegen. Om de invloed van de ontwikkelingen uit het MER na te gaan zijn risicoberekeningen uitgevoerd. In de huidige situatie ligt het berekende groepsrisico een factor 100 beneden de oriënterende waarde. De ontwikkelingen in Nieuw-Mathenesse dragen minimaal bij aan de hoogte van het groepsrisico. Wel moet bij de verantwoording van het groepsrisico rekening worden gehouden met dit vervoer.

Vervoer via het water

De PR 10-6-contour van de Nieuw Maas reikt tot de oever en ligt daarmee binnen het plangebied. Het invloedsgebied als gevolg van het transport van gevaarlijke stoffen over de Nieuwe Maas bedraagt 880 meter en wordt bepaald op basis van een toxische wolk scenario. Het invloedsgebied loopt over nagenoeg het gehele plangebied. Omdat het plangebied binnen het invloedsgebied van de Nieuwe Maas ligt is een inschatting van het groepsrisico gemaakt. Gelet op het uitgangspunt van het Basisnet Water dat in de huidige situatie geen overschrijding van de oriëntatiewaarde van het groepsrisico aanwezig is, zal er ter plaatse van het plangebied geen sprake zijn van overschrijding van het groepsrisico. Wel is een beperkte verantwoording van het groepsrisico noodzakelijk. Aanvullend geldt op basis van de Circulaire vervoer gevaarlijke stoffen dat bij het mogelijk maken van een toename van het aantal personen in het gebied binnen 200 meter vanaf de waterweg een verantwoording van het GR plaats moet vinden. In het MER is inzicht gegeven in het GR langs de Nieuwe Maas. Uit de berekeningsresultaten blijkt dat in de huidige en autonome situatie het groepsrisico 0,28 maal de oriënterende waarde bedraagt. De populatie binnen 200 meter van de beide oevers van de Nieuwe Maas verandert nauwelijks door de beoogde planontwikkeling. Het groepsrisico is dan ook gelijk aan het reeds aanwezige groepsrisico.

In het Basisnet Water wordt een plasbrandaandachtsgebied van 40 meter vanaf de waterlijn gedefinieerd waarbinnen beperkingen gelden voor ruimtelijke ontwikkelingen. Volgens het provinciaal beleid moet een contour van 40 meter worden aangehouden waarin geen bebouwing is toegestaan. Ook mag in een gebied tussen de 40 en 65 meter van de kade alleen worden gebouwd als een afdoende motivering over de noodzaak tot bouwen is overlegd en nadat preparatieve aspecten voor de hulpverleningsdiensten in beeld zijn gebracht door een advies van de VRR.

Overige vervoersmodaliteiten

Het plangebied ligt niet binnen de contour van het plaatsgebonden risico of het invloedsgebied behorende bij het transport van gevaarlijke stoffen over het spoor of via buisleidingen. Het gebied ligt evenmin in het invloedsgebied behorende bij Rotterdam The Hague Airport.