In heel Nederland komen steeds vaker extreme buien voor, afgewisseld met langere periodes van droogte. Ook in Schiedam zien we dit soort ‘extreme’ steeds vaker. We hebben als stad te maken met ‘te veel’ en ‘te weinig’ water. Als stad moeten we ons hier op voorbereiden. Het aanpassen van de stad aan de gevolgen van klimaatverandering noemen we klimaatadaptatie. De gemeente Schiedam werkt hierin samen met andere overheden (zoals Hoogheemraadschap Delfland) en vraagt ook een actieve rol aan haar inwoners.
Klimaatadaptatie
Klimaatadaptatie richt zich op vier thema’s:
- Wateroverlast (als gevolg van extreme regenbuien)
- Droogte (als gevolg van een langdurig tekort aan regenbuien)
- Hitte (als gevolg van extreem hoge temperaturen)
- Overstromingen (waarbij door extreme regenbuien rivieren buiten de oevers treden en er een risico is op het doorbreken of overstromen van dijken)
Wateroverlast
Extreme regenbuien zorgen steeds vaker voor wateroverlast. Maar ook de groei van de stad (met een toename van het aantal het aantal gebouwen en wegen) verdwijnt er open ruimte. Door minder of geen groen in de stad (woningen, gebouwen, tuinen enz.) loopt het (regen)water langzamer weg. Door minder of geen groen in de stad kan het (regen)water minder goed weg. Dit zorgt ervoor dat er bij extreme regenbuien in een korte tijd veel regenwater in het riool terechtkomt. Het rioolstelsel kan de grote hoeveelheden regenwater niet verwerken waardoor straten en tuinen onder water komen te staan.
Droogte
Doordat het steeds vaker langer droog is en te weinig regent, droogt de toplaag van de grond en de bodem uit en zakt het grondwater. Droge grond neemt het hemelwater slechter op en zachte veengrond in de ondergrond droogt uit en zakt. in. Dat zorgt weer voor verzakkingen van gebouwen (woningen), wegen en riolering.
Hitte
Tijdens een hittegolf zijn de temperaturen zowel overdag als in de avonduren extreem hoog voor Nederlandse begrippen. Als het ook ‘s nachts niet veel koeler wordt, lopen kwetsbare groepen (ouderen, kinderen en zieken) meer risico op gezondheidsproblemen (oververhitting). In sommige gevallen leidt dit zelfs tot vervroegde sterfte.
Overstromingen
Door stijging van de zeespiegel en wanneer het in West-Europa extreem regent, komt het water op de rivier hoger te staan dan we nu gewend zijn. In Nederland zorgen we er daarom voor dat de dijken hoog en sterk genoeg zijn. Op dit moment komen rondom Schiedam overstromingen bijna niet voor en zijn de gevolgen niet groot. Dit komt omdat het buitendijkse gebied vrij hoog ligt.
Wat doet de gemeente?
Het watersysteem en de ondergrond is niet overal in Schiedam hetzelfde. Er zijn binnen de stad hoogteverschillen tussen wijken en buurten. Sommige wijken hebben veel groen en andere juist meer bestrating. Die verschillen zorgen er voor dat er niet één oplossing voor heel Schiedam is. Per gebied zal naar de best passende oplossing gezocht moeten worden. Het doel is om de wateroverlast, nu en in de toekomst, zoveel mogelijk te voorkomen en de wijken voldoende te beschermen tegen wateroverlast. In de toekomst verwachten we periodes met hevigere neerslag en langere periodes van droogte en extreme hitte en daarom betrekken we de bewoners actief bij het gezamenlijk oplossen van de (verwachte) overlast.
De Klimaatatlas Schiedam laat zien wat de verwachte gevolgen van de klimaatverandering zijn voor Schiedam.
In het Klimaatadaptatieplan Schiedam staat hoe Schiedam zich aanpast aan de gevolgen van de klimaatverandering. Bij de herinrichting van straten en pleinen wordt bekeken hoe oplossingen voor het omgaan met ‘te veel’ en/of ‘te weinig’ water in de stad meegenomen kunnen worden. Bij grote, nieuwe projecten wordt aandacht besteed aan een waterrobuuste en klimaatbestendige inrichting. Daarbij werkt Schiedam nauw samen met andere overheden (zoals Hoogheemraadschap Delfland) die zich ook met deze vraagstukken bezighouden.
In het verbrede Gemeentelijk Rioleringsplan wordt beschreven hoe de gemeente invulling geeft aan de zorg voor haar watertaken van 2019 - 2023:
- de inzameling en transport van afvalwater;
- de verwerking van afvloeiend hemelwater;
- het beperken van nadelige gevolgen van te hoge of te lage grondwaterstanden.
Wat kan ik doen?
De gevolgen van de klimaatverandering zijn per wijk anders. Als inwoner kunt u op verschillende manieren aan de slag in uw eigen omgeving. Maatregelen en tips om in uw eigen tuin en omgeving te veel of te weinig water te voorkomen, vindt u op Wat kunt u zelf doen?